چرا شهر مکه فرودگاه ندارد؟ سوالی که شاید برای خیلی‌ها پیش اومده باشه. من خودم اولین بار وقتی به حج عمره رفتم و بعد از ساعت‌ها پرواز در فرودگاه جده پیاده شدم، این سوال برام پررنگ شد. توی راه جده به مکه، در اتوبوسی که پر از حاجی‌های کشورهای مختلف بود، با چند نفر هم‌صحبت شدم. هر کسی برای خودش جوابی داشت؛ بعضی‌ها نگاه مذهبی داشتن و بعضی‌ها نگاه فنی و منطقی. همین گفت‌وگوها باعث شد بیشتر کنجکاو بشم و بعد از سفر، از بومی‌های مکه هم پرس‌وجو کنم. نتیجه‌ش همون چیزی شد که الان می‌خوام با شما به اشتراک بذارم.
۱. نگاه مذهبی؛ حرمت حرم مکه
بعضی از حاجی‌ها که مذهبی‌تر بودن و با حال‌وهوای زیارت عمیق‌تر ارتباط می‌گرفتن، خیلی ساده جواب دادن:
مکه جای فرودگاه نیست چون حرمت حرم الهی اجازه نمی‌ده.
وقتی هواپیما بالای شهر پرواز می‌کنه، ممکنه پر از مسافرانی باشه که وضو ندارن یا حتی مسلمان نیستن؛ برای همین احترام این مکان مقدس رعایت نمی‌شه.
بعضی‌ها هم می‌گفتن صدای هواپیما یا احتمال سقوطش، با شأن و قداست این سرزمین سازگار نیست.
یکی از بومی‌های مکه که راننده تاکسی بود، وقتی ازش پرسیدم، با لبخند گفت: «خداوند این شهر رو برای عبادت و آرامش ساخته، نه برای صدای غرش موتور هواپیما».
۲. نگاه فنی و منطقی؛ محدودیت‌های جغرافیایی
در مقابل، افرادی که نگاه فنی‌تر داشتن، روی موضوعات دیگه‌ای دست گذاشتن:
مکه در دل کوه‌های سنگی و مرتفع قرار گرفته و جغرافیای اون اجازه ساخت باند پرواز ایمن رو نمی‌ده.
برای هواپیماهای بزرگ مسافربری، نیاز به فضای باز و مسطح هست، چیزی که در مکه اصلاً وجود نداره.
به جای اون، عربستان فرودگاه بزرگ «جده» رو انتخاب کرده که فقط حدود ۷۰ کیلومتر با مکه فاصله داره و با جاده و اتوبوسرانی مجهز، زائران رو مستقیم به سمت حرم می‌بره.
یکی از مهندسان سعودی که اتفاقاً در اتوبوس کنارم نشسته بود، با جزئیات برام توضیح داد: «حتی اگر بخوایم فرودگاه کوچکی بسازیم، باز هم امنیت پروازها به خطر میفته. بهترین تصمیم همین بود که فرودگاه جده، مخصوصاً ترمینال حج، ساخته بشه».
تجربه شخصی من
وقتی از جده به مکه رفتم، اولش کمی خسته‌کننده به نظر می‌رسید. اما وقتی جاده‌ها پر شد از کاروان‌هایی که همه یک مقصد مشترک داشتن، حس کردم همین مسیر هم بخشی از سفر معنوی‌ست. شاید اگر مستقیماً در مکه فرود می‌اومدیم، بخشی از این تجربه جمعی و هم‌راهی از دست می‌رفت.
جمع‌بندی
پس چرا مکه فرودگاه نداره؟ چون هم نگاه مذهبی‌ها می‌گه باید حرمت حرم حفظ بشه، و هم نگاه فنی‌ها می‌گه شرایط جغرافیایی و امنیتی اجازه نمی‌ده. در نهایت، فرودگاه جده بهترین جایگزینه و عملاً به‌خاطر فاصله کمش، مثل فرودگاه اختصاصی مکه عمل می‌کنه.
سوالات متداول درباره فرودگاه مکه (چرا شهر مکه فرودگاه ندارد؟)
۱. نزدیک‌ترین فرودگاه به مکه کجاست؟
فرودگاه بین‌المللی ملک عبدالعزیز در جده نزدیک‌ترین فرودگاه به مکه است و حدود ۷۰ کیلومتر با آن فاصله دارد.
۲. چرا فرودگاه جده ترمینال مخصوص حج دارد؟
به دلیل حجم بالای مسافران در ایام حج و عمره، یک ترمینال ویژه ساخته شده که ظرفیت پذیرایی از صدها هزار زائر را در مدت کوتاه داشته باشد.
۳. آیا امکان ساخت فرودگاه در مکه در آینده وجود دارد؟
به‌دلیل شرایط کوهستانی و ملاحظات مذهبی، احتمال ساخت فرودگاه در خود مکه بسیار پایین است.
۴. فاصله جده تا مکه چقدر طول می‌کشد؟
با خودرو یا اتوبوس، معمولاً بین یک تا یک‌ونیم ساعت طول می‌کشد تا از فرودگاه جده به مکه برسید.
۵. آیا قطار یا حمل‌ونقل سریع بین جده و مکه وجود دارد؟
بله، خط قطار سریع‌السیر «حرمین» راه‌اندازی شده که زائران را خیلی سریع‌تر بین جده، مکه و مدینه جابجا می‌کند.
به‌عنوان کسی که این مسیر را تجربه کرده‌ام، می‌توانم بگویم نبود فرودگاه در مکه نه تنها مشکلی ایجاد نکرده، بلکه بخشی از تجربه سفر معنوی را کامل‌تر کرده است. شاید همین راز نهفته در انتخاب الهی باشد.
