معرفی بهترین کارگردان های ایران

در این مقاله می‌خواهیم یک لیست از بهترین کارگردان های ایران که بیشترین جوایز بین المللی را کسب کرده اند و یا فیلمهای پر فروشی را تولید کرده اند بررسی کنیم. در این لیست کارگردان های نام آشنایی هستند اما شاید با افتخارات آنها آشنا نباشید. در ادامه با سیبما همراه باشید تا با پر افتخار ترین کارگردان های ایران آشنا شویم.

اگر از طرفداران فیلم های ایرانی هستید، در مقاله ای بهترین فیلم های ایرانی و در مقاله ای دیگر بهترین سریال های ایرانی را معرفی کرده ایم که پیشنهاد می‌کنم مطالعه کنید. برای ورود به این مقالات کافیست روی لینک ها کلیک کنید.

1.اصغر فرهادی

اصغر فرهادی متولد 17 اردیبهشت 1351 یکی از بزرگترین کارگردانان، فیلمنامه نویسان و تهیه کنندگان فیلم ایرانی است. جوایز زیادی را می توان در فهرست بلندبالای جوایز داخلی و بین المللی او دید.

جایزه اسکار: اصغر فرهادی در سال 2011 برای کارگردانی جدایی  و در سال 2016 برای کارگردانی فیلم فروشنده برنده جایزه بهترین فیلم خارجی زبان شد. او همچنین برای کارگردانی «جدایی» نامزد دریافت جایزه بهترین فیلمنامه غیراقتباسی (اصل) شد. او این جایزه را به فیلم نیمه شب در پاریس به کارگردانی وودی آلن باخت.

جشنواره برلین: در سال های 2009 و 2011، فیلم های درباره الی و جدایی به ترتیب خرس طلایی و خرس نقره ای را دریافت کردند. همچنین فیلم درباره الی در سال 2009 نامزد دریافت جایزه خرس طلایی شد و به فیلم شیر غم به کارگردانی کلودیا یوسا شکست خورد.

جشنواره فیلم کن: در سال 2016، فیلم فروشنده برنده جایزه بهترین فیلمنامه از جشنواره کن شد. همچنین فیلم قهرمان او نیز در سال 2021 برنده جایزه بزرگ هیئت داوران شده است.

گلدن گلوب: فیلم «جدایی» برنده جایزه بهترین فیلمنامه غیرانگلیسی سال 2016 شد.

 2.عباس کیارستمی

مرحوم عباس کیارستمی متولد 22 خرداد 1340 یکی از برترین کارگردانان ایرانی در فهرست ماست. عباس کیارستمی کارگردان، فیلمنامه‌نویس، تدوین‌گر، عکاس، تهیه‌کننده، گرافیست، کارگردان هنری، نویسنده و نقاش بود و تقریباً هیچ هنری نبود که از دستان توانای او بیرون نیامده باشد. وی در 4 جولای 2016 درگذشت.

کیارستمی برای کارگردانی سه گانه کوکر (1987-1994)، کلوزآپ (1990)، باد ما را خواهد برد (1999) و طعم گیلاس (1997) که نخل طلای کن را دریافت کرد، مورد تحسین منتقدان جشنواره فیلم آن سال قرار گرفت.

در آثار بعدی، کپی تایید شده (2010) و مانند کسی عاشق (1391) برای اولین بار در خارج از ایران به ترتیب در ایتالیا و ژاپن فیلمبرداری کرد:. فیلم های خانه دوست کجاست؟ (۱۹۸۷)، کلوزآپ، و باد ما را خواهد برد در نظرسنجی سال ۲۰۱۸ توسط منتقدان بی‌بی‌سی فرهنگ، در بین ۱۰۰ فیلم برتر خارجی قرار گرفتند.

 3.مجید مجیدی

نفر دیگر در فهرست بهترین کارگردان های ایرانی، مجید مجیدی است. او در 17 آوریل 1959 به دنیا آمد و فعالیت سینمایی خود را به عنوان بازیگر آغاز کرد. او کارگردان، فیلمنامه نویس و بازیگر است. فیلم برجسته او بچه های بهشت ​​است. مجیدی کارگردانی چندین فیلم را در کارنامه خود دارد که از مهمترین آنها می توان به بدوک (1992)، پدر (1996)، فرزندان بهشت ​​(1997)، رنگ بهشت ​​(1379)، باران (1380) و درخت بید (1384) و  آواز گنجشک ها (2008) اشاره کرد. مجید مجیدی یکی از پنج کارگردان فیلم بین‌المللی بود که از سوی دولت پکن برای ساختن یک فیلم مستند کوتاه برای معرفی شهر پکن دعوت شده بود تا برای بازی‌های المپیک تابستانی 2008 که در پایتخت چین برگزار شد، آماده شود. این پروژه "Vision Beijing" نام داشت.

4.بهمن قبادی

بهمن قبادی متولد 1969 در بانه کردستان ایران، فیلمساز سرشناس ایرانی است. او در دوران تحصیل در رادیو کار می‌کرد و در سنندج به جمعی از فیلمسازان جوان آماتور پیوست. سپس برای شروع تحصیل در رشته سینما به تهران می رود. بهمن قبادی میج فیلم را در سال 1379 تأسیس کرد. شرکتی  که با هدف تولید فیلم هایی با محوریت اقوام ایران شروع به کار کرد.

قبادی پس از ساخت چند فیلم کوتاه موفق، با ساخت فیلم زمانی برای مست اسب ها (1379) به کار خود ادامه داد که اولین فیلم بلند کردی تاریخ سینمای ایران به شمار می رود. پس از دریافت جوایز متعدد بین المللی، دیری نپایید که به عنوان یکی از پیشگامان سینمای کردی مورد توجه جامعه جهانی قرار گرفت.

این فیلم و دیگر فیلم های ساخته شده توسط او از جمله; نیمه ماه (2004) و لاک پشت ها می توانند پرواز کنند (2006) در جشنواره های مختلف در سراسر جهان مورد استقبال قرار گرفتند و ده ها جایزه برنده شدند. اما متاسفانه در کشورش کمتر دیده شد. قبادی در سال 1388 فیلم هیچ کس از گربه های ایرانی خبر ندارد بدون مجوز رسمی و با شرایط بسیار محدود فیلمبرداری کرد. این نیمه مستند درباره موسیقی زیرزمینی تهران بود و پس از آن مجبور به ترک ایران و ادامه کار در خارج از کشور شد.

5.جعفر پناهی

پناهی پس از چند سال ساخت فیلم کوتاه و دستیار کارگردانی عباس کیارستمی کارگردان ایرانی، با اولین فیلم بلندش، بادکنک سفید (۱۳۷۴) به شهرت جهانی دست یافت. این فیلم برنده دوربین طلای جشنواره فیلم کن 1995 شد که اولین جایزه مهم یک فیلم ایرانی در جشنواره کن بود. جعفر پناهی به سبک نئورئالیسم فیلم می سازد و سعی می کند در آثارش ارتباط مستقیم با جامعه ایجاد کند. به همین دلیل در اکثر آثارش مشکلات ناشی از بیکاری، فلاکت، فقر، فساد و بی عدالتی جامعه را به وضوح نشان داده است. او با فیلم های درخشان خود در سال 2013 برنده خرس نقره ای جشنواره بین المللی فیلم برلین برای فیلمنامه اش شد. جعفر پناهی در سال 2014 توانست جایزه آسیا پاسیفیک را برای فیلمنامه «گل» از آن خود کند. همچنین در سال ۲۰۱۵ برنده خرس طلایی جشنواره فیلم برلین شد و در سال ۲۰۱۸ فیلم سه چهره او برنده بهترین فیلمنامه جشنواره کن شد.

6.داریوش مهرجویی

داریوش مرهجویی را شاید بتوان بیشتر به خاطر فیلم گاو که اولین فیلم جنبش موج نوی ایران در دهه هفتاد می‌دانست، مورد توجه قرار داد. این جنبش شامل بهترین کارگردانان سینمای ایران مانند بهرام بیضایی، عباس کیارستمی و مسعود کیمیایی بود. بسیاری از فیلم‌های او از ادبیات الهام گرفته‌اند، اما او در دهه نود چهار فیلم از جمله بانو، سارا، پری و لیلا را کارگردانی کرد. تمام فیلم‌های مذکور حول محور بازیگران زن بوده و به مسائل زنان در جامعه می‌پردازد. فیلم های او بیشتر با آثار دیوید لینچ و استنلی کوبریک به خطر افتاده است. مهرجویی بخش بزرگی از فیلمسازانی است که به شکل گیری صنعت سینمای ایران کمک کردند.

7.بهرام بیضایی

یک فیلمساز، نمایشنامه نویس، کارگردان تئاتر، فیلمنامه نویس و تدوینگر فیلم مورد تحسین و تحسین مردم. اگرچه بیضایی دیگر فیلم نمی سازد، اما اغلب او را پیشگام نسلی از فیلمسازان می دانند که آثارشان به عنوان موج نو ایرانی معرفی می شود. «باشو، غریبه کوچولو» که به‌عنوان بزرگ‌ترین فیلم او شناخته می‌شود، از سوی مجله ایرانی «دنیای تصویر» به عنوان بهترین فیلم ایرانی تاریخ انتخاب شد. او همچنین بزرگترین نمایشنامه نویس زبان فارسی به شمار می رود و به «شکسپیر ایرانی» شهرت دارد.

8.محمد رسول اف

محمد رسول اف، فیلمساز مستقل ایرانی، در سال 1381 با فیلم «گرگ و میش» به کارگردانی تحسین برانگیز تبدیل شد. این فیلم موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول از جشنواره جهانی فیلم فجر شد. در سال 2011 فیلم «به امید دیدار» در جشنواره کن به نمایش درآمد و برنده جایزه کارگردانی شد. آخرین فیلم او که مورد تحسین بین‌المللی قرار گرفت «شیطان وجود ندارد» بود که در هفتادمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین در سال 2020 جایزه خرس طلایی بخش رقابت اصلی را دریافت کرد.

9.تهمینه میلانی

تهمینه میلانی، فیلمساز فمینیست، یکی از اولین کارگردانان ایرانی بود که واقعیت های اجتماعی و مبارزات زنان در ایران آن زمان را روشن کرد. یکی از پیشگامانه‌ترین فیلم‌های او «دو زن» ساخته سال ۱۳۷۸ بود. این فیلم زندگی دو دوست صمیمی را در دوره‌ای پرفراز و نشیب در تاریخ ایران بازتاب می‌دهد. «واکنش پنجم» که بیشتر به عنوان بهترین فیلم او شناخته می شود، جایزه بزرگ جشنواره بین المللی فیلم ژنو توس اکرانس را از آن خود کرد. این فیلم همچنین به بررسی حقوق زنان در جامعه مردانه می پردازد. یکی دیگر از فیلم های قابل ذکر میلانی «آتش بس» یکی از پرفروش ترین فیلم های ایران است. آتش بس رویکردی کمدی به زوجی داشت که به دنبال مشکلات و طلاق بودند.

10.علی حاتمی

علی حاتمی به عنوان یکی از بهترین کارگردان، فیلمنامه نویس، کارگردان هنری و طراح صحنه و لباس ایران شناخته می شود. اولین فیلمی که در سال 70 ساخت حسن کچال (حسن کچل) بود که اولین فیلم موزیکال ایرانی بود. حاتمی یک دهکده تولیدی کوچک «شهرک سینمایی غزالی» را به عنوان مجموعه ای برای تولیدات تاریخی تأسیس کرد که از آن برای تولید مجموعه تلویزیونی محبوب «هزار داستان» استفاده کرد. هزار داستان در سال 1385 از سوی انجمن منتقدان سینما و تلویزیون ایران به عنوان بهترین مجموعه تلویزیونی ایران انتخاب شد. فیلم های او مورد توجه بین المللی قرار نگرفت، با این حال تماشاگران ایرانی او را تحسین کردند. او اغلب به عنوان کارگردان هنری و طراح صحنه و لباس فیلم های خود کار می کرد. وی در سال 1375 بر اثر سرطان در تهران درگذشت.

11.رخشان بنی اعتماد

رخشان بنی‌اعتماد کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس ایرانی که در سطح بین‌المللی و منتقدان تحسین شده است، به‌عنوان کارگردان زن برتر شناخته می‌شود. فیلم‌های او در جشنواره‌های بین‌المللی مورد تحسین قرار گرفته و در میان منتقدان و مخاطبان ایرانی نیز مورد استقبال قرار گرفته است. او لقب «بانوی اول سینمای ایران» را دارد که نه‌تنها اشاره‌ای به برجستگی او به‌عنوان یک فیلمساز است، بلکه به نقش اجتماعی او در ادغام سیاست و خانواده در آثارش اشاره دارد.

12.محمدحسین مهدویان

محمدحسین مهدویان (زاده ۱۲ اردیبهشت ۱۳۶۰) کارگردان و فیلمنامه‌نویس ایرانی است. او فارغ التحصیل لیسانس کارگردانی سینما و تلویزیون از دانشگاه سوره و فوق لیسانس تولید از دانشگاه صدا و سیما است [1] او بیشتر برای فیلم‌های ایستاده در غبار (۲۰۱۶)، ماجراهای نیمروز (۲۰۱۷)، لاتاری (۲۰۱۸)، درخت گردو (۲۰۲۰) و زخم فانی (۲۰۲۱) شناخته شده است. او در سال 2017 برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم و سیمرغ بلورین انتخاب بهترین فیلم از نگاه تماشاگران برای ماجراهای نیمروز شد. او با دریافت این جایزه (سیمرغ بلورین انتخاب بهترین فیلم از نگاه تماشاگران)، آن را مهم‌ترین جایزه جشنواره نامید.سریال مشهور زخم کاری نیز از آثار او می باشد.

13.مصطفی کیایی

یکی از مشهورترین کارگردانان و نویسندگان ایرانی، به ویژه در میان نسل های جوان، مصطفی کیایی است. او در دانشگاه فیلمسازی خواند و خیلی زود استعداد خود را در فیلمنامه‌های سینمایی نشان داد. مصطفی کیایی کار خود را به‌عنوان تدوین‌گر و سپس سریال‌نویس آغاز کرد اما در نهایت در سال ۱۳۸۸ توانست فیلم سینمایی «بعد از ظهر سگی» را بسازد. پس از آن با دریافت جایزه بهترین فیلمنامه نویس از جشنواره فیلم فجر در سال 1390 برای فیلم ضد گلوله مورد توجه بیشتری قرار گرفت. او با دو فیلم خط ویژه (خط ویژه) و عصر یخبندان (عصر یخبندان) به یکی از کارگردان هایی بدل شد  که مردم بروند و فیلم های او را بدون فکر ببینند. همه فیلم‌های ذکر شده و فیلم‌هایی که بعد از آن ساخته، همگی جزو فیلم‌هایی هستند که ارزش دیدن دارند.

14.عبدالرضا کاهانی

منتقدان از همان اولین فیلم‌های او می‌توانستند بفهمند که عبدالرضا کاهانی فیلم‌نامه‌نویس و کارگردانی تواناست. پس از ساخت 3 فیلم بلند، فیلم بیست در سال 1388 بود که در جشنواره های ایرانی و خارجی مورد توجه بسیاری قرار گرفت. بیست برنده جایزه ویژه هیئت داوران و جایزه هیئت داوران جهانی در جشنواره بین المللی فیلم کارلووی واری شد. سپس هر فیلمی که او کارگردانی کرد، مورد توجه قرار گرفت و جوایز زیادی برای او به ارمغان آورد. این فیلم‌هایی که ارزش دیدن دارند عبارتند از: هیچ (هیچ)، اسب کاملا رام شده (اسب هیوان نجیبی است) و بدون دلیل (بی‌خود و بی‌جهت).